Τρίτη 29 Οκτωβρίου 2013

ΤΑ ΝΕΟΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΑΡΞΗ ΕΞΩΓΗΙΝΗΣ ΖΩΗΣ! Read more: http://hellaspress-angel.blogspot.com/2013/10/blog-post_6320.html#ixzz2j3cDBD3E


Οι πιθανότητες να μην είμαστε μόνοι στο σύμπαν όλο και αυξάνονται.
Μόνος ένας πλανήτης μπορεί αποδεδειγμένα να υποστηρίξει τη ζωή, και δεν είναι άλλος από τη Γη. Ωστόσο, με τους τουλάχιστον 11 δισεκατομμύρια κόσμους στο μέγεθος της Γης που υπάρχουν στο γαλαξία μας και τα καινούργια στοιχεία παράξενων ειδών ζωής που ευδοκιμούν σε ακραίες περιβαλλοντικές συνθήκες, οι πιθανότητες να μην είμαστε μόνοι μας στο σύμπαν όλο και αυξάνονται.

Στις 9 Φεβρουαρίου 2013, το διαστημικό ρόβερ της NASA, το Curiosity, βρήκε κάτι στον πλανήτη Άρη που ήταν το ορόσημο της εξερεύνησης για εξωγήινη ζωή. Πλήρως εξοπλισμένο, το ρόβερ, που είχε το μέγεθος ενός SUV, σύρθηκε στο έδαφος του κρατήρα Γκέιλ, του οποίου το ύψος έφτανε τα 15.000 πόδια (4.570 μέτρα). Το ρόβερ είχε φτάσει στο έδαφος πιο πριν με τη βοήθεια ενός σύνθετου αεριωθούμενου γερανού.

Έπειτα, περίπου 355 εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά από τη Γη, αλλά μόλις λίγα μέτρα από το χώρο που προσγειώθηκε, το Curiosity εξερεύνησε μια ρηχή λακκούβα με το όνομα Yellowknife Bay. Το μηχάνημα κύλησε σε ένα ξηρό βραχώδες υπόστρωμα που έχει γίνει σαθρό υπό την διαρκή έκθεσή του στην αρειανή ατμόσφαιρα. Εκεί, το ρόβερ τρύπησε το βραχώδες υπόστρωμα και μέσα σε λίγα λεπτά βγήκε από τη στενή διάνοιξη μια γκρι σκόνη, την οποία το Curiosity συνέλεξε ως δείγμα.

Το δείγμα αυτό περιείχε σμεκτίτη άργιλο, ο οποίος στη Γη συναντάται σε πεδιάδες με μαλακό έδαφος και περιοχές που πλήττονται από μουσώνες. Σήμερα, ο Άρης είναι κατά κύριο λόγο άνυδρος, χτυπημένος από παγκόσμιες θύελλες σκόνης, ενώ η θερμοκρασία του μπορεί να φτάσει ακόμα και 76 βαθμούς Κελσίου την ημέρα. Τρία δισεκατομμύρια χρόνια πριν, από ό,τι φαίνεται, ένα ποτάμι γλυκού νερού σχηματιζόταν στις παρυφές του κρατήρα Γκέιλ και κατέληγε σε μια λίμνη στο Yellowknife Bay. Ο ουρανός ήταν τότε πιο μπλε, πιθανόν, και πιο συννεφιασμένος και το έδαφος δεν είχε ακόμη μετατραπεί από γκρι σε κόκκινο. Το Όρος Σαρπ που φτάνει στα 5.480 μέτρα ύψος πάνω από τον πάτο του κρατήρα ίσως να ήταν σκεπασμένο με πάγο και χιόνι.

Το Curiosity βρήκε μέσα στον αρχαίο άργιλο πολλά στοιχεία βασικά για τη ζωή, όπως διοξείδιο, υδρογόνο, οξυγόνο, άζωτο και φώσφορο. Δεν γνωρίζουμε αν τα βακτήρια ή τα φυτά και τα ζώα που μπορεί να μοιάζουν με αυτά που έχουμε στη Γη, υπήρχαν κάποτε στην περιοχή Yellowknife Bay, αλλά θα μπορούσαν.

Το Curiosity είναι ο πιο πρόσφατος ρόβερ-εξερευνητής στη μακρόχρονη εξερεύνηση του Άρη από τους ανθρώπους, μια προσπάθεια που μέχρι στιγμής περιλαμβάνει το ρόβερ Opportunity, το οποίο έκλεισε δέκα χρόνια εξερεύνησης, καθώς κι άλλα τρία διαστημόπλοια σε τροχιά στο διάστημα. Ωστόσο, το Yellowknife Bay ήταν το πρώτο σημείο που παρατηρήθηκε ποτέ στον πλανήτη Άρη και γενικά στο σύμπαν, το οποίο δείχνει ότι θα μπορούσε να υποστηρίξει την ύπαρξη ζωής και έξω από τη Γη.

Γενιές και γενιές επιστημόνων και οπαδών της επιστήμης πίστευαν πάντα ότι θα βρίσκονταν δείγματα ζωής στο σύμπαν, αν όχι κι ολόκληροι πολιτισμοί, τουλάχιστον στρώματα βακτηρίων ή θηρία με πλοκάμια στους ωκεανούς, κάτι τέλος πάντων που θα έδειχνε ότι υπάρχει ζωή και πέρα από τη Γη. Για δεκαετίες ολόκληρες, τα στοιχεία ήταν λίγα και φτωχά, αλλά πλέον, το 2013, οι ενδείξεις συνηγορούν με εκείνους που πίστεψαν σε αυτό το σενάριο. Τα στοιχεία είναι αδιάσειστα από τις εξερευνήσεις, τα διαστημικά τηλεσκόπια και τα ρόβερ.

Παλιότερα, οι πλανήτες θεωρούνταν σπάνιοι, αλλά το διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler απέδειξε ότι οι εξωγήινοι κόσμοι όχι απλά υπάρχουν, αλλά είναι δισεκατομμύρια. Οι επιστήμονες είχαν φανταστεί ότι το σύμπαν είναι στεγνό από νερό, αλλά νέες έρευνες έδειξαν ότι είναι γεμάτο με πλανήτες που έχουν νερό και η έκπληξη ήταν ότι η ύπαρξη ζωής δεν είναι κάτι τόσο εύθραυστο όσο νόμιζαν, αλλά ίσα ίσα κάτι πολύ ανθεκτικό, που αντέχει και στα πιο σκληρά περιβάλλοντα.

Τα συναρπαστικά νέα, εν τω μεταξύ, δεν σταματούν. Τον Απρίλιο, οι αστρονόμοι εντόπισαν τρεις πλανήτες που έδειχναν ότι θα μπορούσαν να υποστηρίξουν την ύπαρξη ζωής και οι οποίοι περιστρέφονται στις βιώσιμες ζώνες των αστέρων τους, δηλαδή στις ακριβείς αποστάσεις όπου το νερό ούτε παγώνει ούτε βράζει, αλλά συγκεντρώνεται σε ωκεανούς φιλικούς προς την ύπαρξη ζωής. Ένας από τους κόσμους, με το όνομα Kepler-62e, φαίνεται να έχει σημάδια μιας υγρής ατμόσφαιρας, γεμάτης από σύννεφα, ενώ αναμένονται νέα στοιχεία με την πάροδο του χρόνου.

Η Louisa Preston, αστροβιολόγος του Ανοικτού Πανεπιστημίου της Βρετανίας ερευνά τα ενδεικτικά σημάδια της βιολογίας που θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν να εντοπίσουμε ζωή στο διάστημα. «Μπορούμε να προβλέψουμε πλέον ότι υπάρχουν 17 δισεκατομμύρια πλανήτες μόνο στο γαλαξία μας που μοιάζουν με τη Γη», αναφέρει η Preston. «Και μιας και ο γαλαξίας μας είναι ένας από τους εκατοντάδες των δισεκατομμυρίων που υπάρχουν στο σύμπαν, οι πιθανότητες να βρούμε δείγματα ζωής είναι πολύ μεγάλες».

Ακολουθούν τρεις λόγοι, για τους οποίους είναι πολύ πιθανό να βρούμε ζωή σε άλλους πλανήτες ανακαλύπτοντας ότι δεν είμαστε μόνοι μας στο σύμπαν...

1. Το νερό δεν είναι σπάνιο, αλλά σύνηθες

Μέχρι πρόσφατα, το νερό θεωρούνταν σπάνιο στο διάστημα, αλλά όχι πια. Σύμφωνα με τον James Green, διευθυντή του τμήματος Planetary Science της NASA στην Ουάσιγκτον, «αυτό που βρίσκουμε εκεί έξω είναι πως το νερό υπάρχει παντού».

Οι επιστήμονες πίστευαν ότι η επιφάνεια του Άρη ήταν απόλυτα ξηρή μέχρι το 2011, όταν παρατήρησαν σκούρες γραμμές που μεγάλωναν τους θερμούς μήνες, υποχωρούσαν το χειμώνα και επανεμφανίζονταν την άνοιξη, υποδηλώνοντας πιθανόν έναν εποχιακό κύκλο πάγου-τήξης.

Το Νοέμβριο του 2012, μια ομάδα ερευνητών της NASA αποκάλυψε ότι ο Ερμής διαθέτει περισσότερους από 100 δισεκατομμύρια κυβικούς τόνους παγωμένου νερού στους μόνιμα σκοτεινούς κρατήρες του, ενώ ακόμα και το φεγγάρι, που θεωρούνταν παλιά το πιο ξηρό μέρος στο ηλιακό σύστημα, έχει έναν ενεργό κύκλο νερού, κάτι που οι επιστήμονες ανακάλυψαν το 2010.

2. Η ζωή είναι πιο ευέλικτη από ό,τι πιστεύεται

Ο ήλιος δεν σταματά ποτέ να λάμπει το καλοκαίρι της Ανταρκτική, γι’ αυτό η μέρα και η νύχτα δεν φαίνεται να έχουν μεγάλη διαφορά. Ο Brent Christner, ειδικός επιστήμονας της κρυοβιολογίας, ταξίδεψε μέχρι την Ανταρκτική για να βρει μικρόβια που ζουν στο αιώνιο σκοτάδι.

Ο ίδιος και οι συνεργάτες του πέρασαν μήνες στο σταθμό McMurdo, προετοιμάζοντας ένα σύστημα τρυπανιού για να φτάσουν προς τη λίμνη Whillans, που είναι μια λίμνη θαμμένη κάτω από περίπου 800 μέτρα βάθος πάγου. Τελικά, το τρυπάνι, χρησιμοποιώντας ζεστό νερό, έφτασε στη λίμνη μέσα σε 30 ώρες. Ένα δείγμα αυτής που συλλέχθηκε πήγε στο εργαστήριο που είχε στηθεί στην επιφάνεια και ο Christner είδε με μεγάλη του χαρά ότι υπήρχαν ίχνη βακτηρίων που ευδοκίμησαν και άντεξαν στη λίμνη, αποκομμένα από την επιφάνεια της Ανταρκτικής για χιλιάδες χρόνια.

Οι ερευνητές δεν είναι σε θέση να εξηγήσουν πώς κατάφεραν αυτά τα μικρόβια να αντέξουν στο χρόνο και να επιβιώσουν στο σκοτεινό και παγωμένο νερό, αλλά η ανακάλυψη τους είναι πολύ σημαντική, γιατί δείχνει οι οργανισμοί μπορούν να αντέξουν στα πιο βαθιά σημεία ενός ωκεανού, στην πιο ξηρή έρημο και στο αλμυρότερο νερό που υπάρχει στον κόσμο.

3. Οι πλανήτες είναι ο κανόνας, όχι η εξαίρεση

Τα τελευταία χρόνια, οι επιστήμονες ανακαλύπτουν όλο και περισσότερους πλανήτες και όπως αναφέρει ο Michio Kaku, θεωρητικός φυσικός στο City College της Νέας Υόρκης «για πολύ καιρό πιστεύαμε ότι υπάρχουν ορισμένοι συγκεκριμένοι πλανήτες κι αυτό ήταν όλο. Οτιδήποτε πέραν αυτού ήταν απλώς εικασία, γι’ αυτό ήταν σοκ όταν βρήκαμε ίχνη άλλων πλανητών, όμως όσο περνάει ο καιρός ο κατάλογος των πλανητών μεγαλώνει».

Φυσικά, τα εύσημα ανήκουν στο διαστημικό τηλεσκόπιο του Kepler, που άρχισε να λειτουργεί το 2009, ακολουθώντας την τροχιά της Γης γύρω από τον Ήλιο, με κύριο έργο να μετρήσει το φως που προερχόταν από κάθε άστρο και υπομονετικά να περιμένει να σκοτεινιάσει προσωρινά, ανακαλύπτοντας έτσι ότι ο πλανήτης έχει έκλειψη από εκείνη τη μεριά. Πλέον, το συγκεκριμένο τηλεσκόπιο έχει ανακαλύψει μέχρι στιγμής 2.740 πιθανούς πλανήτες, ωστόσο τα ευρήματα πρέπει να επιβεβαιωθούν από περαιτέρω μελέτη. Αν όμως η πρότερη εμπειρία είναι ενδεικτική, το 90% των στοιχείων θα αποδειχθούν αληθινά. Εικάζοντας από τα ευρήματα του τηλεσκοπίου, οι αστρονόμοι θεωρούν πια ότι υπάρχουν τουλάχιστον 100 δισεκατομμύρια πλανήτες στο γαλαξία μας. 


Read more: http://hellaspress-angel.blogspot.com/2013/10/blog-post_6320.html#ixzz2j3cIM4QQ

Τετάρτη 16 Οκτωβρίου 2013

Το άστρο HD 184738 δείχνει και το μέλλον του Ήλιου..

Το άστρο με την ονομασία HD 184738 είναι ένα άστρο σχεδόν παρόμοιο με τον Ήλιο που όμως βρίσκεται στη τελευταία φάση της ζωής του, κάτι που θα συμβεί στον Ήλιο σε περίπου 5 δισεκατομμύρια χρόνια από σήμερα. Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble κατέγραψε εικόνες από το συγκεκριμένο άστρο το οποίο βρίσκεται στο στάδιο που αποβάλλει τα εξωτερικά του στρώματα. Στην εικόνα που κατέγραψε το Hubble το άστρο περιβάλλεται από δέσμες αερίων που αποτελούνται βασικά από υδρογόνο και άζωτο. Το HD 184738 σε πρώτη φάση θα διογκωθεί και θα μεταβληθεί σε έναν κόκκινο γίγαντα και τελικά αυτό που θα μείνει θα είναι ένας μικρός πυκνός πυρήνας που οι αστρονόμοι αποκαλούν λευκό νάνο. Το ίδιο πρόκειται να συμβεί και με τον Ήλιο.

Θέαμα στη Γη θα χαρίσει ο κομήτης ISON


Ο κομήτης ISON, αποκαλούμενος ως ο κομήτης του αιώνα, είχε ανακαλυφθεί για πρώτη φορά το Σεπτέμβριο του 2012 από δύο Ρώσους ερασιτέχνες αστρονόμους, και πλησιάζει ολοταχώς τον Ήλιο, όπου πιστεύεται πως είναι το πρώτο του πέρασμα από αυτόν. Οι επιστήμονες κάνουνε τα αδύνατα δυνατά για να τον παρατηρούν, ενώ το πέρασμά του το Σεπτέμβριο από τον Άρη να υπήρξε πρόκληση για τις διαστημικές αποστολές που βρίσκονταν εκεί.
Εξαιτίας της κίνησης και της θέσης που έχει η Γη, ο κομήτης θα είναι ορατός στον ουρανό της μετά το πολύ κοντινό πέρασμά του από τον Ήλιο, στις 28 Νοεμβρίου. Ο ISOΝ, στο περιήλιο, που είναι η πιο κοντινή απόσταση που θα βρεθεί στον Ήλιο, θα βρίσκεται μόλις 1.2 εκατομμύρια χιλιόμετρα από την επιφάνεια του αστεριού.
Οι ακραίες θερμοκρασίες που θα επικρατούν εκεί, που θα αγγίζουν τους 3.000 βαθμούς Κελσίου, αλλά και οι βαρυτικές πιέσεις, αποτελούν τεράστιο κίνδυνο για τους κομήτες, που αποτελούνται από πάγο και σκόνη.
Σύμφωνα με αναλύσεις των αστρονόμων για το συγκεκριμένο περιήλιο, κομήτες που η κεφαλή τους έχει διάμετρο μικρότερη από 200 μέτρα είναι καταδικασμένοι να αποσυντεθούν. Όμως ο ISON, φαίνεται πως κάλλιστα μπορεί να τη βγάλει καθαρή καθώς έχει διάμετρο κεφαλής που κυμαίνεται από 500 μέχρι 2.000 μέτρα.
Εάν όλα εξελιχθούν σύμφωνα με αυτά τα σκεπτικά, ήδη από τις πρώτες νύχτες του Δεκεμβρίου οι κάτοικοι της Γης θα βιώνουν ένα φανταστικό θέαμα στον νυχτιάτικο ουρανό διότι ο κομήτης θα είναι ένα από τα πιο φωτεινά αντικείμενα με μια ουρά δεκάδων χιλιάδων χιλιομέτρων!

Τετάρτη 2 Οκτωβρίου 2013

Πρώτη ματιά στα σύννεφα ενός εξωπλανήτη


Πρώτη ματιά στα σύννεφα ενός εξωπλανήτη
Ο Kepler 7-b έχει μέγεθος διπλάσιο από αυτό του Δια αλλά την μισή μάζα. Οπως φαίνεται και στην εικόνα στον μισό πλανήτη υπάρχουν πυκνές νεφώσεις ενώ ο άλλος μισός είναι «πεντακάθαρος». Credit: NASA/JPL-Caltech/MIT  

Διεθνής ομάδα επιστημόνων κατάφερε με τη βοήθεια δύο διαστημικών τηλεσκοπίων να μελετήσει την ατμόσφαιρα ενός εξωπλανήτη και ειδικότερα τη συγκέντρωση νεφών σε αυτόν. Οι ερευνητές έφτιαξαν μάλιστα ένα χάρτη των νεφώσεων στον πλανήτη που είναι και ο πρώτος τέτοιος χάρτης που δημιουργείται για πλανήτη που βρίσκεται έξω από το ηλιακό μας σύστημα.
Πλανήτης διπλής …όψεως
Ερευνητική ομάδα από τις ΗΠΑ, τη Γαλλία, την Ελβετία και το Βέλγιο με επικεφαλής επιστήμονες του ΜΙΤ χρησιμοποίησαν τα τηλεσκόπια Kepler και Spitzer για να μελετήσουν τον πλανήτη Kepler-7b. Ο πλανήτης βρίσκεται σε απόσταση 1000-1400 ετών φωτός από τη Γη και ανήκει σε μια κατηγορία που οι ειδικοί ονομάζουν «Καυτός Δίας». Είναι δηλαδή γίγαντες αερίου που βρίσκονται κοντά στο μητρικό τους άστρο και για αυτό έχουν πολύ αυξημένες θερμοκρασίες. Ο Kepler-7b είναι σχεδόν διπλάσιος σε μέγεθος από τον Δία αλλά έχει μικρότερη μάζα από αυτόν.
Οι ερευνητές κατάφεραν να διακρίνουν τις νεφώσεις που σχηματίζονται στον πλανήτη και να δημιουργήσουν ένα χάρτη ο οποίος είναι και ο πρώτος του είδους για πλανήτη που βρίσκεται έξω από το ηλιακό μας σύστημα. Το πιο ενδιαφέρον όσο και εντυπωσιακό χαρακτηριστικό που προκύπτει από τον χάρτη είναι ότι ο μισός Kepler-7b είναι καλυμμένος από πυκνές νεφώσεις ενώ ο άλλος μισός δεν έχει καθόλου νέφη.
Τα εργαλεία και οι τεχνικές που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτή την έρευνα αναμένεται να χρησιμοποιηθούν σε επόμενες όπου θα γίνει προσπάθεια να μελετηθούν πλανήτες με μέγεθος, σύνθεση και συνθήκες κοντινές με εκείνες της Γης. Τα ευρήματα της μελέτης του Kepler-7b δημοσιεύονται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal».
Βήμα Science

Ουράνια τόξα: Τα μυστικά πίσω από τη μαγεία τους


Πρώτη Οκτωβρίου, σήμερα. Πρώτη μέρα του τελευταίου τριμήνου του 2013 – πότε πέρασε κι αυτός ο χρόνος – και ο καιρός καλωσόρισε τον δεύτερο μήνα του φθινοπώρου με τα πρωτοβρόχια. Το παραδέχομαι. Δεν συμπαθώ ιδιαίτερα τη βροχή, αν και μπορώ να καταλάβω τον λόγο που κάποιοι φτάνουν στο σημείο να την λατρεύουν. Έχει μια γλυκιά μελαγχολία που ντύνει όμορφα συγκεκριμένες στιγμές και διαθέσεις. Εγώ, πάντως, προτιμώ αυτό που ακολουθεί. Το ουράνιο τόξο!
Ουράνια τόξα: Τα μυστικά πίσω από τη μαγεία τους

Οι άνθρωποι μαγεύονται από τη μυστηριώδη ομορφιά του εδώ και αιώνες, αναζητώντας απαντήσεις γύρω από το φαινόμενο – τα υπέροχα χρώματα που χαράζουν τον ουρανό, μετά τη βροχή, την καταιγίδα, τις αστραπές. Σε πολλές κουλτούρες, μύθοι και θρύλοι συνοδεύουν την εμφάνισή του και αμέτρητα έργα τέχνης, μουσική και ποίηση εμπνεύστηκαν και εμπνέονται, ακόμα, από την, σχεδόν, απατηλή του εικόνα.

Ουράνια τόξα: Τα μυστικά πίσω από τη μαγεία τους
Στους καταρράκτες της Βικτωρίας, στη Ζιμπάμπουε, ο σχηματισμός ενός ουράνιου τόξου, πολλαπλασιάζει την ομορφιά του φυσικού τοπίου (φωτο: hdwpapers.com)

Πανέμορφα και σχετικά, σπάνια, τα ουράνια τόξα εξιτάρουν τους ανθρώπους, οι οποίοι έλκονται από την υπόσχεση που αφήνουν, για ένα λαμπρότερο μέλλον, ζωηρό και γεμάτο ζωντάνια. Από την πολύχρωμη χαραμάδα φωτός, στον μουντό ουρανό. Και το γεγονός ότι είναι υπαρκτά, αλλά τα βλέπουμε σε απόσταση, σαν μακρινές οπτασίες, συμβάλλει στην ταύτισή τους με την ελπίδα και την πίστη, για καλύτερες μέρες.

Ουράνια τόξα: Τα μυστικά πίσω από τη μαγεία τους
Σαν από το πουθενά, η άκρη ενός ουράνιου τόξου, ξεπροβάλει μέσα από τα σύννεφα. Τέτοια φαινόμενα συνέδεσαν τα ουράνια τόξα με το μήνυμα της ελπίδας. (φωτο: xaxor.com)

Επιστημονικά (και κυνικά) μιλώντας, ένα ουράνιο τόξο είναι ένα τόξο (τι σας είπα τώρα, ε;) αρκετών διαφορετικών χρωμάτων, που φαίνεται στη βροχή ή την υγρασία, απέναντι από τον ήλιο και έχει ως κέντρο την σκιά του κεφαλιού του εκάστοτε παρατηρητή. Οπτικά, τα ουράνια τόξα είναι παραμορφωμένες εικόνες του ήλιου, που προκαλούνται από την αντανάκλαση και διάθλαση φωτός, μέσα από σταγόνες της βροχής. Αλλά υπάρχουν πολλά περισσότερα και συναρπαστικά πράγματα γύρω από το “επτάχρωμο μονοπάτι της Ίριδας”. 

Ας δούμε επτά από αυτά, προς τιμήν των επτά χρωμάτων που διακρίνουμε, συνήθως, σε ένα ουράνιο τόξο.

1. Τα ουράνια τόξα σπάνια φαίνονται το μεσημέρι, αλλά μπορούμε να φτιάξουμε ένα

Ουράνια τόξα: Τα μυστικά πίσω από τη μαγεία τους
Ουράνιο τόξο D.Ι.Υ. (φωτο: innerchildfun.com)

Είναι αλήθεια ότι τα ουράνια τόξα είναι πιο κοινά τα πρωινά και τα βράδια. Για να σχηματίσει ένα ουράνιο τόξο, το φως του ήλιου χρειάζεται να χτυπήσει μία σταγόνα βροχής σε γωνία, περίπου, 42 μοιρών. Κάτι τέτοιο είναι, σχεδόν, απίθανο να γίνει αν ο ήλιος είναι πολύ ψηλά στον ουρανό. Μπορούμε, ωστόσο, να δημιουργήσουμε ένα, στην αυλή του σπιτιού μας. Αρκεί να έχουμε ένα λάστιχο ποτίσματος, να γυρίσουμε την πλάτη μας ακριβώς απέναντι στον ήλιο (θα το καταλάβουμε όταν η σκιά μας είναι μπροστά μας, ευθυγραμμισμένη με το σώμα μας) και να ραντίσουμε νερό, σε γωνία περίπου 40 μοιρών από τη σκιά του κεφαλιού μας. Βουαλά!

2. Τα ουράνια τόξα μπορούν να εμφανιστούν και βράδυ

Ουράνια τόξα: Τα μυστικά πίσω από τη μαγεία τους
To νυχτερινό ουράνιο τόξο σχηματίζεται από το φως που αντανακλά το φεγγάρι και είναι ιδιαίτερα σπάνιο (φωτο: realitypod.com)

Το ουράνιο τόξο είναι, ουσιαστικά, φως. Και μπορεί τις νύχτες το φως να είναι λιγότερο, αλλά υπάρχουν και εκείνα τα βράδια που ο λαός μας έχει χαρακτηρίσει φεγγαρόλουστα. Και όχι τυχαία. Το φως από το φεγγάρι και τα άστρα είναι αρκετό, για να στολιστεί ένας υγρός, νυχτερινός ουρανός με το υπέροχο θέαμα ενός ουράνιου τόξου. Ουράνια τόξα μπορούν να θαυμάσουν ορισμένοι τυχεροί και στο σπρέι που σηκώνει ένας καταρράκτης. Αυτό θα πει, φυσική ομορφιά επί δύο.

3. Δύο άνθρωποι δεν βλέπουν ποτέ το ίδιο ουράνιο τόξο – Ούτε καν δύο μάτια

Ουράνια τόξα: Τα μυστικά πίσω από τη μαγεία τους
Ποιος μπορεί να αρνηθεί τη μαγεία γύρω από τον σχηματισμό - εδώ, στη Utah - ενός ουράνιου τόξου; (φωτο: city-data.com)

Το φως που βλέπουμε εμείς να αναπηδά μέσα από τις σταγόνες, σχηματίζοντας το ουράνιο τόξο στον ορίζοντα, ο φίλος ή η φίλη που στέκεται ακριβώς δίπλα μας, το βλέπει υπό διαφορετική οπτική γωνία και άρα, βλέπει, ουσιαστικά, ένα διαφορετικό ουράνιο τόξο. Πρόκειται για τόξο κύκλου, του οποίου το κέντρο είναι στη νοητή γραμμή από τον ήλιο μέχρι το μάτι του εκάστοτε παρατηρητή.  Ένα-δύο εκατοστά κάνουν τη διαφορά και έτσι, ούτε τα δύο μας μάτια δεν βλέπουν το ίδιο θέαμα. Την επόμενη φορά που θα κοιτάζετε ένα ουράνιο τόξο, καλύψτε εναλλάξ τα δύο σας μάτια και θα μας θυμηθείτε.

4. Δεν μπορούμε να φτάσουμε στο τέλος ενός ουράνιου τόξου

Ουράνια τόξα: Τα μυστικά πίσω από τη μαγεία τους
Το τέλος του ουράνιου τόξου δεν κρύβει, δυστυχώς, κανένα θησαυρό, αλλά πρόκειται για ένα υπέροχο θέαμα (φωτο: 1ms.net)

Πάνε οι ελπίδες μας για την χύτρα με τα χρυσά νομίσματα που φυλάνε τα ξωτικά, στο τέλος κάθε ουράνιου τόξου. Μάταια ήταν τα κυνήγια θησαυρού που οργάνωσα μικρός. Το φως σχηματίζει ουράνιο τόξο, σε συγκεκριμένη απόσταση και γωνία από τον παρατηρητή. Έτσι, τα ουράνια τόξα φαίνονται να μετακινούνται, καθώς μετακινούμαστε κι εμείς, ώστε η απόσταση μεταξύ μας να παραμένει (φαινομενικά, αφού το ουράνιο τόξο δεν είναι, στην πραγματικότητα, αντικείμενο) αναλλοίωτη.

5. Δεν βλέπουμε όλα τα χρώματα του ουράνιου τόξου

Ουράνια τόξα: Τα μυστικά πίσω από τη μαγεία τους
Κυκλικό ουράνιο τόξο στην Μπογκοτά, πρωτεύουσα της Κολομβίας (φωτο: driftwoodstories.wordpress.com)

Έχουμε μάθει τα επτά χρώματα του ουράνιου τόξου: Κόκκινο, πορτοκαλί, κίτρινο, πράσινο, μπλε, ιώδες και βιολετί. Κι όμως, δεν είναι μόνο αυτά. Δεν είναι μυστικό ότι το άσπρο φως, όπως έχει αποδείξει ο Ισαάκ Νεύτων, μπορεί να διασπαστεί σε όλα τα γνωστά χρώματα, διασπειρόμενο μέσα από πρίσμα. Και το φως του ήλιου είναι λευκό φως. Άρα, όταν διαθλάται μέσα από τα σταγονίδια στην ατμόσφαιρα, διασπάται σε όλο το φάσμα του, ακόμα και σε χρώματα μη ορατά στο ανθρώπινο μάτι. Απλά, κάθε χρώμα, διαθλάται υπό διαφορετική γωνία (γεγονός που εξηγεί και το τοξοειδές σχήμα του φαινομένου), με αποτέλεσμα να βλέπουμε συγκεκριμένα χρώματα, πιο καθαρά.

6. Διπλά, τριπλά, ακόμα και τετραπλά ουράνια τόξα μπορούν να εμφανιστούν

Ουράνια τόξα: Τα μυστικά πίσω από τη μαγεία τους
Ένα πανέμορφο διπλό ουράνιο τόξο, στο Galway Bay, στην Ιρλανδία (φωτο: lodosees.tumblr.com)

Περισσότερα από ένα ουράνιο τόξο μπορούν να παρατηρηθούν ταυτόχρονα, όταν το φως αντανακλάται μέσα σε μία σταγόνα νερό και χωρίζεται στα συστατικά του χρώματα. Τα διπλά ουράνια τόξα εμφανίζονται όταν η παραπάνω διαδικασία συμβεί μέσα στη σταγόνα δύο φορές, τα τριπλά όταν συμβεί τρεις φορές και (καλά το καταλάβατε) τα τετραπλά όταν συμβεί τέσσερις. Σύμφωνα με μελέτη του 2011, οι ιδανικές συνθήκες για να δει κανείς το πραγματικά σπάνιο φαινόμενο τετραπλού ουράνιου τόξου είναι είτε το μέγεθος των σταγόνων στην ατμόσφαιρα να είναι όσο το δυνατόν πιο ομοιόμορφο είτε να βρέχει καταρρακτωδώς.

7. Μπορούμε να δούμε ένα ουράνιο τόξο να σχηματίζει ολόκληρο κύκλο

Ουράνια τόξα: Τα μυστικά πίσω από τη μαγεία τους
Αν κοιτάζεις έξω από το παράθυρο ενός αεροπλάνου, μπορεί να είσαι ένας από τους τυχερούς που θα έχει να λέει ότι είδε ένα ολοστρόγγυλο ουράνιο τόξο, όπως το παραπάνω (φωτο: reddit.com/credit: jlansey)

Ελάχιστοι είναι οι προνομιούχοι που θα το πετύχουν στη ζωή τους, αλλά είναι αλήθεια ότι είναι πιθανό. Είπαμε και προηγουμένως ότι τα ουράνια τόξα είναι τόξα ενός κύκλου, τα οποία διακόπτονται, απλά, από το έδαφος. Από τη σωστή οπτική γωνία, όμως, μπορούμε να θαυμάσουμε ολόκληρο τον πολύχρωμο κύκλο, αντί για ένα μέρος του. Πώς θα πετύχουμε τη σωστή γωνία; Είτε αγναντεύοντας από την κορυφή ενός ψηλού βουνού είτε κοιτάζοντας από το παράθυρο ενός αεροπλάνου. Καλή μας τύχη!
Συντάκτης: Θεόδουλος Γεωργιάδης

Συστατικό των πλαστικών βρέθηκε στον Τιτάνα


Μια ακόμη εντυπωσιακή ανακάλυψη έκανε το διαστημικό σκάφος Cassini που τα τελευταία εννέα χρόνια εξερευνά τον Κρόνο και τα δεκάδες φεγγάρια του. Τις περισσότερες παρατηρήσεις όλα αυτά τα χρόνια το Cassini τις έχει κάνει στον Τιτάνα, τον μεγαλύτερο δορυφόρο του Κρόνου. Σύμφωνα με τους ειδικούς ο Τιτάνας βρίσκεται σε μια κατάσταση παρόμοια με εκείνη της Γης στα πρώιμα στάδια της ύπαρξης της.

Το φασματόμετρο CIRS του Cassini ανίχνευσε προπυλένιο στα κατώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας του Τιτάνα. Το προπυλένιο είναι μια χημική ουσία που χρησιμοποιείται στην κατασκευή πλαστικών αντικειμένων καθημερινής χρήσης όπως τάπερ, προφυλακτήρες αυτοκινήτων κ.α. Η ανακάλυψη είναι σημαντική γιατί αυτή η οργανική ένωση ανιχνεύεται για πρώτη φορά έξω από τη Γη. Επιπλέον η παρουσία του προπυλένιου στον Τιτάνα αποκαλύπτει νέα δεδομένα για αυτόν ενώ παράλληλα φωτίζει ακόμη περισσότερο την (πιθανή) εξέλιξη της Γης.